Meer bewegen is goed voor je gezondheid. De beweegnorm is 30 minuten matig intensief bewegen per dag. Maar zelfs wie die haalt en toch veel zit gedurende de dag zal nog steeds een verhoogd risico vertonen op hartaandoeningen, diabetes type 2, kanker en sterfte. Wie 10 uur per dag zit heeft 34% meer kans op vroegtijdig overlijden vergeleken met wie 1 uur zit op dagbasis. Vandaar de slogan “zitten is dodelijk”. Ergonomie moet zich dus niet alleen concentreren op beter zitten, maar ook op minder zitten. Op naar een zitnorm…
We zitten (te) veel
In Westerse landen brengen de mensen gemiddeld 55 tot 70% van hun dag al zittend door. Dat komt overeen met 9 tot 11 uur zitten op dagbasis, onze levensstijl is sedentair. Ter vergelijking, in ontwikkelingslanden zit men gemiddeld 5.8 uur per dag.
Per uur dat men zittend doorbrengt, stijgt het risico op vroegtijdig overlijden met 2%. Toch zijn er drie categorieën:
- < 3 uur per dag zitten: geen verhoogd risico
- 3-7 uur per dag zitten: per uur zitten stijgt risico met 2%
- > 7 uur per dag zitten: per uur zitten stijgt risico met 5%
Minder zitten en meer bewegen
In een prospectieve studie vraagt men aan de deelnemers hoeveel uur per dag ze zitten (naast een hele reeks andere vragen). Na bijvoorbeeld 5 jaar kijkt men dan hoeveel mensen er gestorven zijn en de relatie met het aantal uur zitten op dagbasis. Wie 10 uur per dag zit, heeft 34% meer kans op overlijden dan wie dat 1 uur per dag doet. Hierbij is er reeds rekening gehouden met de fysieke activiteitsgraad. De resultaten gelden zowel in de groep die de beweegnorm haalt als in de groep die te weinig beweegt.
Toch heeft meer bewegen een beschermend effect. Voor beide groepen samen is het risico op overlijden immers 52% voor wie 10 uur per dag zit. Het beschermend effect is des te groter voor wie meer zit. Wie noodgedwongen moet zitten, bijvoorbeeld chauffeurs, heeft zeker baat met meer bewegen. Minder zitten en meer bewegen, het zijn twee aparte en complementaire strategieën.
Nood aan een zitnorm
Met enige zin voor dramatiek kan men bovenstaande resultaten vertalen als “zitten is dodelijk”. Van alle overlijdens kan 5.9% toegeschreven worden aan zitten. Dit is vergelijkbaar met cijfers van de World Health Organization voor roken (8.7%), fysieke inactiviteit (5.5%) en overgewicht/obesitas (4.8%). Wanneer mensen op dagbasis minder zouden gaan zitten, zou dat een vergelijkbaar effect hebben als het verminderen van roken, inactiviteit en overgewicht. De tijd is rijp om publieke gezondheidsrichtlijnen te formuleren rond zitten.
Bron: Chau ea 2013 Daily sitting time and all-cause mortality: a meta-analysis. Plos One 2013, 8 (11).
* Lang zitten
Lang zitten – Zitten is het nieuwe roken – zitten is dodelijk – minder zitten en meer bewegen – meten van zitgedrag – bewegen beschermt – minder zitten op het werk – veelzijdige aanpak – zittend of staand werken
* Actieve kantoorinrichting
Zit-sta tafel – walkdesk – gezonde gebouwen – dynamisch kantoor