Bij een ergonomische metaalzaag staat de handgreep dwars op de zaagrichting. De lengte van de handgreep is optimaal 12,5 cm lang met een (grootste) diameter van 4 cm. Een hoek van 105° met de horizontale geeft een goede polspositie.
Voor taken met evenveel duwen als trekken zoals zagen, is een rechthoekige doorsnede van het handvat ook beter dan een ronde. De tweede hand ondersteunt ook vaak mee de beweging, zodat een steun aangewezen is.
Prestatie verbetert sterk
Een klassieke metaalzaag werd vergeleken met nieuw ontworpen ergonomische varianten. In een testsituatie werd de prestatie (snijdiepte), spierefficiëntie (EMG/snijdiepte) en de subjectieve voorkeur (5-puntenschaal) gemeten. De taak bestond uit het doorzagen van metalen buizen gedurende 15 minuten.
De prestatieverbetering van de ergonomisch aangepaste metaalzaag was spectaculair vergeleken met de bestaande zaag met horizontale greep: 148% beter ofwel 1,5x zoveel buizen doorgezaagd op 15 minuten. Een handvat dwars op de zaagrichting scoort duidelijk beter dan de greep parallel.
Met het handvat onder een hoek van 105° ten opzichte van de zaagrichting was de prestatie ook 25% beter vergeleken met een verticaal handvat (90°). Verder was de metaalzaag met drie maten van handvatten ook in het voordeel. De gepaste maat was productiever dan de andere maten van de ergonomisch ontworpen zaag.
Ook op vlak van spierefficiëntie en subjectief ervaren comfort scoorde de ergonomisch ontworpen metaalzaag duidelijk beter. De bestaande varianten vertoonden onderling geen verschil.
In detail…
Handvat in drie maten
Bij het herontwerpen van de metaalzaag ging men uit van een vast zaagblad waarbij men de handvatten kan vervangen. Deze bestaan in drie maten in functie van de afmetingen van de hand. De groottes zijn daarbij aangepast voor de kleine tot gemiddelde vrouw, voor de kleine tot gemiddelde man en gemiddelde tot grote vrouw, en ten derde voor de gemiddelde tot de grote mannelijke hand.
Vorm handvat
Voor de lengte van het handvat ging men uit van de grootste handbreedte van elke groep plus 1 cm extra marge. De doorsnede was rechthoekig met een verhouding van 1 (korte) tot 1,25 (lange diameter). De langste diameter was op basis van de kleinste diameter verminderd met 1 cm. De hoeken waren afgerond met straal 0,7 cm. De kromming van het handvat maakt een hoek van 60°…
Bron:
Snap-on handles for a non-powered hacksaw: an ergonomics evaluation, redesign and testing. Das B, Jongkol P, Ngui S. Ergonomics 2005; 48: 78-97.
Handgereedschap: principes – hamer – knijptang – metaalzaag – schuurmachine – sneeuwschep – rugzakstofzuiger – heggenschaar – snoeizaag – snoeischaar – vleeshaak – vleesmes – tennisracket