Wat is de RAB checklist?
Met de RAB checklist beeldschermwerk kan men een individuele werkpost of groep werkposten beoordelen op vlak van ergonomie. RAB staat daarbij voor risicoanalyse beeldschermwerk. Codex VIII.2 “Werken met beeldschermen” schrijft voor dat er minimum om de vijf jaar een risicoanalyse dient te gebeuren. Dat kan gebeuren via een bevraging zijn en een werkplekbezoek.
RAB checklist beeldschermwerk (.pdf)
RAB checklist (.xlsx)
De RAB checklist beeldschermwerk toetst de inrichting van de werkplek af, alsook of het aanwezige materiaal beantwoordt aan de ergonomische criteria. Er wordt gekeken naar bureaustoel, tafel, scherm, toetsenbord, muis en de ruimere omgeving. De checklist geeft richtlijnen om de werkplek zo optimaal mogelijk in te stellen. Het is belangrijk om tijdens de rondgang zoveel mogelijk aanpassingen te doen. De realiteit leert dat het achteraf toch niet meer zal gebeuren…
De checklist voor een individueel werkplekbezoek past binnen het analyseniveau van een risicoanalyse beeldschermwerk. Enige voorkennis van de preventieadviseur is vereist.
- Opsporen: toekennen risico beeldschermwerk (>20u/week)
- Bespreken: welzijnsbevraging beeldschermwerkers
- Analyseren: individuele werkplekbezoek
- Meten: oppervlakte en omgevingsfactoren
- Aanpakken: instelling, materiaal en omgeving
Hoe werkt de RAB checklist?
De preventieadviseur vult de RAB checklist beeldschermwerk in per individuele werknemer. De resultaten worden per dienst of afdeling samengebracht. Zo kan men eenvoudig selecteren wiens bureaustoel bijvoorbeeld niet voldoet aan de wetgeving of wie welke hulpmiddelen nodig heeft… Ze komen als eerste in aanmerking voor een nieuwe bureaustoel.
RAB checklist beeldschermwerk (.pdf)
RAB checklist – groep werkposten (.xlsx)
Werkplekbezoek
Deze checklist overloopt de instellingen van het kantoormateriaal. Bedoeling is om tijdens de rondgang stoel, tafel, schermen, enz… zo goed mogelijk aan te passen aan de gebruiker. Om een goede instelling mogelijk te maken, dient het materiaal te beantwoorden aan ergonomische criteria. Deze staan in de tekstvakken weergegeven.
Uitgangspunt is dat elke medewerker beschikt over een stoel en tafel die beantwoorden aan de Europese normen. Voor de stoel betekent dat een dynamisch model waarbij de zithoogte, zitdiepte, armsteunen, hoogte en helling van de rug regelbaar zijn. Voor de tafel is dat bij voorkeur een instelbare versie met voldoende diepte en beenruimte. Langdurig werken op een scherm gebeurt best op een groot model. Bij een laptop hoort daarom standaard een groot scherm op de werkplek.
Groep werkposten
De resultaten van de individuele werkplekbezoeken kan men overzichtelijk samenvatten in dit tabblad. De eigenschappen van het materiaal en de omgevingsfactoren worden kwalitatief beoordeeld met +, 0 en -. Automatisch verschijnt de overeenstemmende kleurencode. Doelstelling hiervan is dat men kan snel alle medewerkers kan selecteren bij de wie de stoel niet in orde is of die opmerkingen hebben over lawaai. Wanneer men met een technieker een rondgang organiseert om de tafelhoogte aan te passen, kan men snel selecteren bij wie dit van toepassing is.
De omgevingsfactoren worden subjectief gescoord op basis van het ongemak bij de medewerker en de urgentie volgens de preventieadviseur. Voor het materiaal wordt gekeken naar de goede staat. Bij defecten scoort dit rood. Ook de normen zijn een criterium. Een stoel die aan de wetgeving beantwoordt (zithoogte, hoogte en helling rugleuning), krijgt een neutrale beoordeling (0). Wordt dit minimum niet behaald, dan scoort de stoel onvoldoende (-). Uitgangspunt blijft immers EN 1335 (+). Voor de tafel geldt eenzelfde redenering. Verstelbaar met voldoende diepte en beenruimte is de referentie (+). Een vaste hoogte van 74cm is neutraal (0). Is de tafeldiepte of beenruimte ontoereikend, dan is de score negatief (-).
Voorbeeld werkplekbezoek
Bij de RAB checklist beeldschermwerk van Gert valt op dat de bureaustoel niet in orde is. Doordat de rugleuning niet kan bewegen, beantwoordt deze niet aan de minimale eisen uit de wetgeving. Dat geeft een rode score (-). Een logisch gevolg is dat de weerstand van het bewegingsmechanisme ook niet kan ingesteld worden. De rugleuning staat in een vaste hoek ten opzichte van de zitting.
De bureautafel is evenmin ideaal. De vaste hoogte van 74cm is zoals de Europese norm vraagt bij een niet-verstelbare hoogte. Daarom wordt de tafel is neutraal beoordeeld (0). De voorkeur gaat uit naar een instelbare tafel of zit-sta tafel. De hoogte komt immers niet overeen met de ellebooghoogte in zit van Gert. De bureautafel zou best nog 2cm hoger staan.
Op vlak van de omgevingsfactoren geeft Gert aan dat er weinig ruimte is op kantoor. Dat draagt er waarschijnlijk ook toe bij dat er geen twee meter dieptezicht is. Bedoeling is dat men regelmatig in de verte kan kijken, wat ontspannend werkt voor de ogen. Gert geeft zelf aan dat de situatie niet ideaal is, maar zeker ook niet dramatisch. Subjectief wordt daarom de parameter ruimte als neutraal beoordeeld (0).
Voorbeeld groep
Wanneer er beslist wordt om te investeren in nieuwe bureaustoelen, kan men selecteren bij wie deze parameter rood (-) scoort. Deze medewerkers hun bureaustoel beantwoordt niet aan de wetgeving, dus ze hebben als eerste recht op een nieuwe stoel: Thomas, Jeroen, Gert, Michiel en Paul.
Bij niet-verstelbare tafels is een rondgang met een technieker aangewezen om de tafels op een goede hoogte in te stellen. In de kolom opmerkingen kan men uitfilteren voor wie dit het geval is en hoeveel cm de tafel opgehoogd zou moeten worden door middel van blokjes onder de poten. Tafels moet onvoldoende diepte of beenruimte zijn de rode scores.
De omgevingsfactoren zijn subjectief beoordeeld. Toch kunnen er grote lijnen herkend worden bij een groep werkplekken. De koude die door de vensters komt in de winter, wordt door meerdere collega’s vermeld. Als mogelijke oorzaak geven ze het enkel glas (Hilde) en niet-afsluitende profielen (Ivan) aan. Omgekeerd is de warmte in de zomer herkenbaar. Volgens Jeroen is dat te wijten aan de glazen koepel die werkt als een serre. De overzichtstabel maakt duidelijk waar men als preventieadviseur kan op inzetten.
* Beeldschermwerk:
Bureaustoel – bureautafel – beeldscherm – toetsenbord – muis – kantoorinrichting
* Risicoanalyse:
Risicoanalyse beelschermwerk – Welzijnsbevraging beeldschermwerk