Een ergonomische muis geeft een meer neutrale houding van de pols en/of de schouders. Bij een klassieke muis staat de hand naar binnen gedraaid en wat omhoog. Bewegingen gebeuren vooral vanuit de pols door kleine spiertjes die overbelast kunnen geraken. Een ergonomische muis verbetert de houding en beweegt men vanuit de hele arm. Toch bestaan er veel verschillende ergonomische muizen op de markt.
Verticale muis
De meest gekende ergonomische muis is de verticale muis. De hand rust daarbij in een natuurlijke houding en de bediening gebeurt door bewegingen van de hele arm. De hellingsgraad kan variëren van licht gekanteld tot echt verticaal.
De afwijkende polshoudingen zijn duidelijk minder bij een verticale muis. De spieractiviteit in de voorarm en schouders ligt dan weer duidelijk lager bij de gekantelde muizen. Door de meer ontspannen houding in de pols is er minder kracht nodig om te klikken. Gebruikers geven ook aan minder ongemak in de schouders en nek te ervaren bij een verticale muis.
Een verticale muis scoort ook goed op ervaren controle, comfort en aantrekkelijkheid. Doordat de beweging gebeurt vanuit de hele arm vinden sommige studies dat de nauwkeurigheid van het muizen minder is. Na een gewenningsperiode echter blijkt het prestatieniveau en comfort gelijkaardig te zijn aan de klassieke muis.
De gekantelde muis is een goede optie voor mensen met polsklachten. Zes maanden na de invoering ervan vertoonden de beeldschermwerkers minder pijn in nek, schouders, voorarmen en handen. De vermindering van overbelastingsletsels is ook blijvend over een langere periode (link).
Centrale muis
Een andere type ergonomische muis is de centrale muis. Deze ligt voor het toetsenbord en de bediening gebeurt door met een baartje te rollen en te schuiven. De schouder en elleboog blijven in een neutrale houding.
Met de muis opzij van het toetsenbord houdt men de arm ook wat opzij. Met een centrale muis is dat niet meer nodig, de schouders blijven naast het lichaam. Dat resulteert in minder spierspanning. Voor mensen met schouderklachten, kan de centrale muis een goede oplossing zijn. Er waren zelfs minder klachten in de vingers.
De bediening van deze ergonomische muis vraagt wel enige gewenning. De vingers voeren kleine bewegingen uit en die precisie moet geoefend worden. Beide handen doen hun deel van het werk. Ander voordeel is dat de schouders niet meebewegen. Voor mensen met pijnklachten aan beide handen of aan de schouders kan de centrale muis verlichting bieden.
Tekentablet
Voor de specifieke groep van tekenaars zijn een tekentablet met touch pen interessant. Dit laat immers nauwkeurig en precies werken toe. De spierspanning in de voorarmen is inderdaad lager bij fijn motorische bewegingen zoals tekenen. Na een dag gewenning zal ook de prestatie op tekentaken beter worden. Men kan trouwens ook kiezen om met de gewone muis op het tekentablet te tekenen.
Trackball
De trackball is een statische muis met een grote bol. De bediening van de muis gebeurt met de duim. De kleine bewegingen van de pols worden op die manier uitgeschakeld. De trackball is echter uit de aandacht verdwenen. Door de beweging van de pols naar de duim te verplaatsen, wordt deze immers zwaar belast. Het is dus niet echt een ergonomische muis.
Besluit ergonomische muis
Tot zover de wetenschappelijke bevindingen over ergonomische muizen. In geval van polsklachten kan een verticale muis ingezet worden en een centrale muis bij schouderklachten. Mensen zonder klachten kiezen veelal een standaard muis omwille van het direct ervaren comfort en productiviteit. Na een gewenningsperiode is dat echter ook het geval voor de ergonomische muizen.
Bron: Radwan 2018. Benefits of alternative computer mouse designs: a systematic review of controlled trials. Cogent Engineering 5: 1521503. https://doi.org/10.1080/23311916.2018.1521503
IT materiaal: scherm – toetsenbord – muis – laptophouder – documenthouder – voetensteun