Beeldschermwerk is het sterkst groeiende risico van de voorbije decennia. Codex boek VIII.2 “Beeldschermen” beschrijft dat er minimum om de vijf jaar een risicoanalyse beeldschermwerk moet gebeuren op het niveau van een groep werkposten en op het niveau van het individu. Interessant daarbij is dat telewerken ook beeldschermwerk is en men dit mee dient op te nemen.
1. Opsporen (Ergonomie Check)
Beeldschermwerkers zijn medewerkers die meer dan 4 uur per dag werken aan een scherm werken of gemiddeld meer dan 20 uur per week. De uren dat men thuis aan een scherm werkt, dient men ook mee te rekenen. Telewerk is immers ook beeldschermwerk. Voor wie op een laptop werkt, kan men zelfs 2 uur als criterium nemen. De wetgeving voorziet in dat geval echter een groot scherm, vermits het toetsenbord en scherm geen geheel mogen vormen.
2. Bespreken (Welzijnsbevraging)
Vervolgens bevraagt men de beeldschermwerkers kwalitatief over hun werkplek, het materiaal en hoe dit staat ingesteld. Dat kadert veelal in een domeinoverschrijdende bevraging, die men online laat invullen. Zo heeft men meteen de analyse op individu- en groepsniveau. Een voorbeeld is de Welzijnsbevraging Beeldschermwerk, WBB. Deze online vragenlijst peilt naar gezondheid, ergonomie, hygiëne, psychosociale aspecten en veiligheid. Specifiek voor ergonomie verzamelt men info over volgende risicofactoren:
- Bureaustoel
- Tafel
- Beeldscherm
- Toetsenbord en muis
- Omgeving
Analyseren: (RAB checklist)
Voor de risicoanalyse beeldscherm bestaat de ROSA methode om de houding te kwantificeren. Toch heeft dit weinig meerwaarde. Beter is een werkplekbezoek om de individuele werkplek om deze optimaal in te stellen. De RAB checklist bekijkt zo of het aanwezige materiaal beantwoordt aan de ergonomische criteria en helpt het zo optimaal mogelijk in te stellen. Het is belangrijk om tijdens de rondgang reeds zoveel mogelijk aanpassingen te doen. Stoel hoger, scherm recht voor de gebruiker, kabel langer maken, enz… De realiteit leert dat het achteraf toch niet meer zal gebeuren…
Meten
Het meten bij de risicoanalyse beeldschermwerk heeft vooral meerwaarde bij ontwerpvraagstukken. De vereiste oppervlakte en doorgangen zal men bij voorkeur op het grondplan beoordelen, samen met de andere ontwerprichtlijnen. Dat geldt ook voor de omgevingsfactoren zoals verlichting, geluid en klimaat. Met een goed ontwerp kan men achteraf veel ongemakken voorkomen. Deze kan men nog wel steeds gaan meten, maar het verbeteren is dan vaak niet meer evident.
Aanpakken
Een grote winst bij beeldschermwerk is te boeken door te werken met ontwerprichtlijnen en standaard materiaal. Op die manier kan de risicoanalyse en het informeren van medewerkers ook veel efficiënter verlopen.
- Bureaustoel: aanpasbaar voor grote en kleine medewerkers, EN1335
- Tafel: verstelbaar in zitten en staande houding, EN527
- Beeldscherm: grote schermen steeds aanwezig, waarop men kan inpluggen
- Toetsenbord en muis
- Omgeving: lastenboek in ontwerpfase met EN12464, ISO22955, ISO7730
- Informeren: Check je werkplek
* Risicoanalyse: tillen van lasten – trekken en duwen – repetitief werken – verplaatsen van personen – beeldschermwerk – staand werken