De Olympische Spelen en ergonomie gaan hand in hand als het gaat over het optimaal en efficiënt presteren van de mens. Waar de oude Grieken nog zweerden bij het naakt oefenen, komt nu de (be)kleding steeds meer in de kijker te staan. De klapschaats, de snelle zwempakken en dan nu de carbon loopschoenen en superspikes. Sport en ergonomie gaan hand in hand op de Olympische Spelen.
Atletiek
De Olympische Spelen van 2016 in Rio waren eigenlijk reeds de “carbon spelen”, hoewel niemand dat toen wist. De top drie van de marathon bij de mannen en de winnares bij de vrouwen liepen op prototypes van de Nike Vaporfly. Dit is een carbon loopschoen met een dikke verende zool en een gekromde carbonplaat. Later onderzoek toonde aan dat deze technologie een efficiëntieboos geven van 4% vergeleken met de beste hardloopschoenen op die moment. De volgende jaren hebben de carbon loopschoenen zich alleen maar verder ontwikkeld.
Het vervolg tekent zich af op de Olympische Spelen 2020 in Tokio. Alle merken zijn ondertussen aan de slag gegaan met de technologie. De marathonlopers zullen dus uiteraard de nieuwe generatie carbon loopschoenen dragen, die beantwoorden aan de nieuwe reglementering. Maar de nieuwigheid zijn de superspikes, gebaseerd op dezelfde principes. De superspikes hebben ook verend schuim en een carbonplaat. In de sprintnummers gingen de Olympische records op de 100m mannen en vrouwen alvast eraan. De wereldrecords op de 5km en 10km werden in de aanloop naar de Olympische Spelen reeds verbroken.
Zwemmen
Speedo pakte op de Spelen in Sydney 2000 als eerste uit met het haaienvinnenpak, FastSkin genaamd. Om de weerstand van het zwempak te verminderen, bestudeerden ze de huid van de haai. Deze variant werd in 2004 nog verder verfijnd tot FastSkin II. De spannende pakken hebben groeven, die kleine luchtbelletjes vasthouden. Hierdoor vermindert de weerstand met het water. De samengeperste spieren zouden ook minder trillingen veroorzaken en een hogere productiviteit opleveren
Op de Olympische Spelen van 2008 maakte Speedo furore met het LZR pak. Het lichtgewicht stof is waterafstotend en heeft aan de zijkant panelen uit polyurethaan (schuimrubber). Deze houden de lucht vast en hebben een lage waterweerstand. De naden zijn ultrasoon gelast om de huidweerstand minimaal te houden. Maar liefst 108 wereldrecords sneuvelden dat jaar. In 2009 namen de polyurethaan zwempakken de overhand en moest de zwemfederatie ingrijpen. De snelle zwempakken zijn nu gereglementeerd.
Schaatsen
De Olympische Winterspelen van 1998 in Nagano zorgden voor de doorbraak van de klapschaats. Er sneuvelden 8 wereldrecords en 32 Olympische records. De klapschaats was een feit. Toch werd de klapschaats reeds uitgevonden in 1980, maar kreeg weinig aandacht. In de aanloop van de Spelen gingen de Nederlandse dames er toch mee aan de slag. Door de goede resultaten ging iedereen overstag.
Bij het schaatsen duwt men zich af op het ijs waarbij de hiel los komt van het schaatsijzer. De tip hangt uiteraard vast. Bij de klapschaats is dit scharnierpunt van de tip wat opgeschoven naar de bal van de voet. Hierdoor moeten de kuitspieren een kleinere hefboom overwinnen. Dit vraagt minder kracht, leidt tot minder vermoeidheid en dus betere prestaties.
Naar analogie met het zwemmen werden ook de pakken verfijnd om de luchtweerstand zo laag mogelijk te houden. Op de Olympische Winterspelen van 2002 in Salt Lake City pakte Nike uit met het Raps Airflow Suit, een ribpak of haaienvinnenpak voor schaatsers. Verschillende soorten textielvezels worden op strategische plaatsen geplaatst om de lucht zo efficiënt mogelijk langs het lichaam te laten passeren. Deze spannend en gladde pakken met geribde panelen zijn een mooi voorbeeld van ergonomie op de Olympische Spelen.
Lopen: loopschoenen en blessures – compressiekousen – carbon loopschoenen – superspikes – sportbh
Sport: snelle zwempakken – startblok – fietsmaat – tennisracket – klapschaats – Olympische Spelen