Een klapschaats is standaard sinds de jaren negentig. Het optimaal presteren is niet meer een zaak van de schaatser alleen. Ook de wetenschap draagt zijn steentje bij. De evolutie van de wereldrecords in het schaatsen was gerelateerd aan de klapschaats en de schaatspakken.
Klapschaats
De klapschaats heeft voor een ware revolutie gezorgd in het schaatsen. Onder de bal van de voet bevindt zich een scharnier. Dit laat toe dat de hiel loskomt van het schaatsijzer. Wanneer de schaats van het ijs is gehaald, klapt het ijzer terug naar de schoen. Het oorspronkelijke idee hierachter was dat men de enkel meer zou kunnen strekken en dus beter uitduwen tijdens de afstoot. Het ware voordeel heeft vooral te maken met een betere hefboomwerking.
Om een klassieke schaats op te heffen van het ijs wordt de voet geroteerd over de voorste punt van de schaats, zo’n 10 cm voor de voet. Bij de klapschaats ligt het scharnierpunt onder de voet, wat een veel kleinere hefboom betekent voor de kuitspier. Deze hoeft nu niet meer steeds die grote inspanning te leveren. Door een efficiënter spiergebruik kan men dus langer harder rijden. Alle wereldrecords werden met seconden verbeterd…
Schaatspakken
Wrijving met het ijs vormt 20% van de weerstand die een schaatser ondervindt, de resterende 80% komt van de luchtweerstand. Dit bracht Delftse onderzoekers op het idee om ribbelstroken op het schaatspak aan te brengen. Hierdoor blijft de luchtstroming langer en beter tegen het been plakken. Het principe is vergelijkbaar met een golfballetje waar de kuiltjes zorgen voor minder luchtweerstand of de ruwere zones op een vliegtuigvleugel. Na metingen in een windtunnel bleken de plakstroken op de onderbenen en het hoofd minstens 5% minder weerstand te geven.
De volgende stap was een heel ribpak, Raps Airflow Suit, of het haaienvinnenpak voor schaatsers. Het naadloze lycra pak heeft ribbels van 0,1 tot 0,5mm diep en zo’n 5mm breed. Deze moeten dus de turbulente luchtstroming omzetten in laminaire…
Nike had speciaal voor de Olympische Winterspelen van 2002 het Swift Skin Suit ontwikkeld voor schaatsers. Zes verschillende textiel worden op strategische plaatsen aangebracht om de luchtweerstand te verminderen. De gladde stof aan rug, bovenbenen en borst vermijdt dat er lucht kan gevangen blijven in de plooien. De naden zijn volgens de richting van de luchtstroming gestikt. Ruwere of geribde stroken aan de onderbenen en het hoofd zorgen voor een snellere luchtpassage aan de voorarmen wordt er dan weer een dunnere stof voorzien. Er waren verschillende pakken voor de langebaanrijders en shorttrackers. Het sprinterspak laat het minste lucht door en is het meest aërodynamisch. De stayers kregen een meer ventilerende versie…
Lopen: loopschoenen en blessures – compressiekousen – carbon loopschoenen – superspikes – sportbh
Sport: snelle zwempakken – startblok – fietsmaat – tennisracket – klapschaats – Olympische Spelen
Fietsen: fietsmaat – fietszadels – gespleten fietszadel