Wie al eens een lange fietstocht heeft ondernomen, kent het belang van een goed fietszadel. Om efficiënt met de krachten om te springen, heeft een trek- of racefiets een voorwaartse zitpositie. Dit vraagt dan een langwerpige vorm van het zadel zodat de benen er niet nodeloos tegen zullen schuren. Het ideale fietszadel blijft een individuele keuze, maar hieronder een kort overzicht.
Materiaal fietszadel
Een standaard fietszadel heeft een stevige onderplaat, met daarboven een laag dempende schuim en een overtrek. Voor korte ritten bieden ze voldoende comfort. Bij wie regelmatiger fietst, komen pijn aan het zitvlak en lage rugpijn echter nog vaak voor.
Gelzadels geven een betere zitdrukverdeling doordat de gel zich beter vormt naar het achterwerk . De gel kan vooral effectief zijn achteraan het zadel onder de zitbeenknobbels. In een rechte zitpositie komt hier de meeste druk op. Bij een racefiets echter geeft de voorovergebogen fietshouding ook druk op het perineum.
De oude lederen zadels vormden zich anatomisch naar het individuele achterwerk. Ze vereisten echter veel onderhoud en waren niet bestand tegen water. Hierdoor verdwijnen ze geleidelijk aan.
Vorm
Een vrouwenfiets heeft een breed zadel. De zithouding is meer rechtop en vrouwen hebben een breder bekken. Bij een mannenfiets is dat zithouding al meer voorwaarts, waardoor het fietszadel langwerpig is. Dat is ook voor racefietsen het geval, wat kan gepaard gaan met onaangename druk.
Een gespleten fietszadel vermindert de druk op deze genitale zone. Het materiaal is op die plaats gewoon uitgesneden. Het bekken kantelt ook lichtjes naar voor, wat de belasting op de lage rug vermindert. Er bestaan zelfs combinaties van gespleten zadels en gelzadels. Zo worden alle ongemakken aangepakt.
Ook puntloze zadels verminderen duidelijk de druk op het perineum. Het bekken kantelt eveneens voorwaarts. Fietsers beoordeelden deze fietszadel echter minder comfortabel omwille van de verminderde stabiliteit en stuurvaardigheid.
Maten
De breedte van het racefietszadel kiest men in functie van de afstand tussen de zitbeenknobbels. Bij vrouwen zijn de heupen breder, waardoor ze een breder zadel nodig hebben. Een te smal zitoppervlak betekent immers extra druk en een verminderde doorbloeding. Meerdere maten per fietszadel zijn daarom ook een must. Deze factor is nog belangrijker dan het soort zadel. Ook de fietshouding bepaalt mee de gepaste breedte. Hoe rechter men op de fiets zit, hoe breder het zadel mag zijn.
Hoogte fietszadel
Eens het fietszadel gekozen, moet men het nog juist afstellen. Een goede hoogte is op 108% van de binnenbeenlengte. Dit is gemeten vanaf de onderste pedaal in het verlengde van de zitbuis tot de bovenkant van het zadel. De horizontale positie wordt bij een racefiets zo versteld dat de knie ongeveer loodrecht boven de pedaal in horizontale positie staat. Dit geeft een optimale krachtuitoefening.