Trillingen tijdens de zwangerschap houden een risico in voor de ongeboren baby. Een veilige trillingswaarde is lager dan 0,5m/s². Dit voorkomt vroeggeboorte, zwangerschapsvergiftiging, -hypertensie en -diabetes.
Trillingen tijdens de zwangerschap
In Zweden werden alle geboortes tussen 1994 en 2014 in kaart gebracht. Daarbij werd gekeken aan welke trillingswaarden de zwangere vrouwen werden blootgesteld en wat het effect was op de foetus. Op basis van de uitgeoefende job werden de moeders in spe ingedeeld in vijf groepen: geen trillingen, 01 tot 0,2m/s², 0,3-0,4m/s² en >0,5m/s². Dit is de trillingsdosis over een tijdsspanne van 8 uren A(8). Het gaat over globale lichaamstrillingen die op het lichaam inwerken via het zitvlak.
Jobs met een trillingswaarde van boven de 0,5m/s² gaan gepaard met meer vroegtijdige geboortes (38%), zwangerschapsvergiftiging (76%) en hypertensie (55%) en zwangerschapsdiabetes (62%) vergeleken met de beroepen zonder trillingen. In het kader van moederschapsbescherming is 0,5m/s² een goed criterium voor aangepast werk of vroegtijdige verwijdering.
In Nederland voorziet de wetgeving voor zwangeren een grenswaarde van 0,25m/s². Deze wordt niet meteen bevestigd in de literatuur. Het is eerder een algemene richtlijn voor werknemers uit een bijzondere categorie werknemers zoals mensen met rugpijn, zwangere vrouwen,…
Schokken tijdens de zwangerschap
Schokken zijn ook een argument voor moederschapsbescherming. Meer dan de helft van de jobs met schokken gaan echter ook gepaard met een trillingsdosis van meer dan 0,5m/s². Over het algemeen hanteert men als definitie van schokken wanneer de verhouding van de maximale ten opzichte van de gemiddelde trillingswaarde meer dan 9 is (Crest factor).
Mechanisme trillingen
Het mechanisme waarom trillingen schadelijk zijn voor de ongeboren vrucht, is nog niet goed onderzocht. De hypothese is dat trillingen de aanmaak van het stresshormoon cortisol stimuleren. De placenta heeft normaal een beschermende werking voor de foetus. Door het stresshormoon zal de doorbloeding in de baarmoeder verminderen (vasoconstrictie). Dit kan dan weer leiden tot zwangerschapsvergiftiging.
Verhoogde cortisol heeft ook invloed op het glucosemetabolisme en kan hyperglycemie veroorzaken. Dat kan dan de verklaring zijn voor zwangerschapsdiabetes. Dit mechanisme werd reeds bij schapen aangetoond.
* Bronnen:
Skröder ea 2021: 10.1016/j.scitotenv.2020.141476
Skröder ea 2020: 10.1136/oemed-2020-106519
* Zwangerschap:
Werken tijdens zwangerschap – tillen tijdens zwangerschap – trillingen tijdens zwangerschap – Codex moederschapsbescherming
* Trillingen:
Codex trillingen – trillingen meten – maatregelen trillingen – trillingen zwangerschap
