Na het opsporen van ergonomische risico’s volgt het participatief bespreken van de ergonomische risicofactoren en mogelijke verbeteringen in de risicoanalyse ergonomie. Per risico zoomt men samen met de medewerkers in op welke risicofactoren nu juist het werk belastend maken en wat ze zien als oplossing. De ergonomische risicofactoren om te bespreken, zijn:
* Tijd (frequentie, afstand, herhaling)
* Intensiteit (kracht, duur aan één stuk door)
* Houding (rug, schouders, polsen)
* Omgeving (ruimte, ondergrond, verlichting, geluid, klimaat, trillingen)
* Cognitief (werktempo, info en bediening)
Casus tillen
De operator neemt de boeken uit de machine en legt deze in een doos (repetitief werken). De volle doos plaatst hij vervolgens op de pallet (tillen). Daarover gaat men in gesprek en verzamelt men zoveel mogelijk kwalitatieve info.
Ergonomische risicofactoren
* Tijd: aantal dozen per dag – 1 doos per minuut gedurende hele dag
* Intensiteit: gewicht doos – 6kg, niet zwaar, compact, twee handen
* Houding: gebogen en gedraaide rug door lage transportband en pallet op de grond
* Omgeving: weinig ruimte tussen band en pallet, matige grip doos, dozen op grond
* Cognitief: tempogebonden, korte buffer
Maatregelen
* Tijd: boeken rechtstreeks vullen op pallet, automatiseren, jobrotatie
* Intensiteit: transpalet in verlengde band zodat men kan schuiven
* Houding: transportband verhogen en in hoogte verstelbare transpalet
* Omgeving: 5S oefening voor meer orde, min. 90cm afstand tussen pallet en band
* Cognitief: buffertafel om regelmogelijkheden te creëren
Casus trekken en duwen
De zorgverlener die instaat voor het beddentransport van en naar de operatiekamer zal heel wat bedden trekken en duwen. Om te achterhalen wat deze taak nu niet belastend maakt gaat men participatief in gesprek met de medewerker om kwalitatieve info te verzamelen:
Ergonomische risicofactoren
* Tijd: aantal meter per dag – 20 trajecten per dag van gemiddeld 100m
* Intensiteit: gewicht – bed met patiënt en materiaal meer dan 200kg
* Houding: rechte rug, baar van bed als handvat gebruiken
* Omgeving: manoeuvreren op de kamer, lastige overgang in lift
* Cognitief: juiste patiënt op juiste moment in juiste operatiekamer
Maatregelen
* Tijd: aangedreven beddentransport, bed mover
* Intensiteit: stuurwiel vraagt minder kracht
* Houding: verstelbare handgrepen aan bed
* Omgeving: aandrijving helpt bij obstakel lift
* Cognitief: armbandje als identificatie en controlesysteem
Casus repetitief werken
De medewerker poetst in heel de luchthaven. Het gaat over veel dezelfde bewegingen verspreid over meerdere locaties. Het participatief bespreken van de ergonomische risicofactoren maakt de belasting van dit repetitief werk duidelijk.
Ergonomische risicofactoren
* Tijd: duur – grote oppervlaktes zoals gangen, kleine ruimtes zoals toilet
* Intensiteit: kracht – uitwringen dweil, zelfs met dweilpers is dit belastend
* Houding: gebogen rug door te korte steel en emmer op grond, draaien polsen
* Omgeving: obstakels in ruimte, weinig plaats op toilet, schrobben op vuile stukken
* Cognitief: elke dag andere zone is afwisseling, maar weinig fierheid
Maatregelen
* Tijd: kuisrobot, schrobzuigmachine
* Intensiteit: vlakmop, niet meer wringen
* Houding: telescopisch verstelbare steel, emmer hoog op poetskar
* Omgeving: ruimte vrijmaken voor men begint te poetsen
* Cognitief: niet alle makkelijke taken automatiseren zodat enkel moeilijke overblijven
Casus verplaatsen van personen
De zorgverlener verplaatst de zorgvrager hogerop in bed. Deze verplaatsing binnen bed is één van de basistaken die de zorgverleners gedurende de hele dag uitvoeren.
Ergonomische risicofactoren
* Tijd: aantal keer per dag hogerop schuiven in bed
* Intensiteit: mobiliteit – kan niet zelfstandig rechtstaan, papegaai aanwezig
* Houding: gebogen rug, bed is niet in hoogte verstelbaar
* Omgeving: bed staat tegen muur, materiaal rondom bed, weinig ruimte
* Cognitief: men werkt alleen, werkdruk, opleiding ooit gekregen
Maatregelen
* Tijd: bed in semi-Fowler positie, 30° knie- en hoofdhoek.
* Intensiteit: glijzeil gebruiken bij verplaatsing
* Houding: elektrisch verstelbaar bed
* Omgeving: bed van muur schuiven, ruimte vrijmaken
* Cognitief: jaarlijks opleiding opfrissen
Casus staand werken
De medewerker staat aan een transportband en haalt de slechte pralines eruit. Om de werkhoogte aan te passen, staat ze op een klein platform. Naast repetitief werken is dit ook staand werken. De ergonomische risicofactoren maken duidelijk waarom dit een zware en moeilijke taak is.
Ergonomische risicofactoren
* Tijd: duur – hele dag staan met middagpauze en 2x15min
* Intensiteit: twee uur aan één stuk ter plaatse staan
* Houding: reiken naar slechte pralines en draaien naar vuilbak
* Omgeving: klein platform, weinig variatie mogelijk
* Cognitief: hoge snelheid en veel concentratie vereist
Maatregelen
* Tijd: jobrotatie, zittende werkplek
* Intensiteit: zit-sta werkplek, stasteun
* Houding: grijptang voor pralines, vuilbak naast medewerker
* Omgeving: groter platform 90x90cm, rubberen stamat, opstapje
* Cognitief: max. 2u per dag concentratie, ondersteuning door augmented reality
Casus beeldschermwerk
De medewerker doet administratief werk in een ruimte waar ook de boeken gemaakt worden. De bureau staat tegen de muur met zijwaartse inval van het daglicht. De machine met de boeken staat achter haar. Het bespreken van de ergonomische risicofactoren, maakt de oplossingen snel duidelijk.
Ergonomische risicofactoren
* Stoel: zitting en rugleuning niet apart verstelbaar
* Tafel: vaste hoogte, niet diep genoeg
* Scherm: laptop is steeds te licht en te dichtbij
* Toetsenbord en muis: niet apart
* Omgeving: lawaai van boekenmachine, op de muur kijken
Maatregelen
* Stoel: verstelbare ergonomische stoel
* Tafel: tafel 80cm diep, verstelbaar
* Scherm: laptop aansluiten op groot scherm
* Toetsenbord en muis: apart voorzien
* Omgeving: aparte ruimte weg van productie
Risicoanalyse ergonomie:
Risicoanalyse ergonomie – Opsporen – Bespreken – Ergoscore – KIM – TOP aanpak – tools