Wat is EAWS?
EAWS staat voor “Ergonomic Assessment Worksheet”. De methode werd ontwikkeld in Duitsland aan de universiteit van Darmstadt om een praktische invulling geven aan de internationale normen rond het manueel hanteren van lasten (EN1005 en ISO 11228). Deze vermelden gespecialiseerde methodes om de risico’s te evalueren (2de niveau). De EAWS echter is een evaluatiemethode voor op de werkvloer (1ste niveau) en combineert alle aspecten van het manueel hanteren van lasten. Zo wordt de fysieke belasting van de werkpost globaal weergegeven.
Download EAWS invulblad (.pdf)
Hoe werkt EAWS?
Fysieke belasting is een combinatie van houding, kracht, gewicht en herhaling. Dit leidt in de EAWS methode tot twee totaalscores, die geïnterpreteerd kunnen worden volgens het stoplichtmodel:
Score “Gehele lichaam” = houding + kracht + tillen + extra
– Houding (<30N, <3kg)
– Kracht (>30N)
– Tillen (>3kg, trekken en duwen)
– Extra factoren (bewegende delen, schokken, extreme polshouding,…)
Score “Bovenste ledematen”
– Frequentie dynamische / Duur statische taken
Risicofactoren
1. Houding
Globaal Rug Armen
– Staand – Buigen – Geheven armen
– Zittend – Draaien – Ver reiken
– Geknield / gehurkt – Zijwaarts buigen
– Liggend / klimmend
2. Kracht
– Vingers
– Armen / hele lichaam
3. Manueel hanteren van lasten (KIM tillen, trekken en duwen)
– Gewicht
– Houding
– Omstandigheden
– Frequentie
4. Extra factoren
– Bewegende delen
– Toegankelijkheid
– Schokken
– Extreme posities (pols)
– Andere
5. Bovenste ledematen repetitief (KIM manueel werken)
– Frequentie, kracht en grip
– Houding handen en armen
– Bijkomende factoren
– Werkduur
MTM
De EAWS is ontwikkeld vanuit de auto-industrie, waar men werkt met afgebakende cyclustijden. Methods Time Management (MTM) is een methode die gebruikt wordt in de arbeidsanalyse om de benodigde tijd te berekenen voor een werkproces. In recente MTM berekeningen wordt de EAWS score gebruikt om de persoonlijke herstelbehoefte te bepalen.
Een taak wordt opgebouwd uit gestandaardiseerde basisbewegingen zoals grijpen, verplaatsen, lopen. In tabellen kan men de gestandaardiseerde tijd hiervoor aflezen die voor een gemiddeld geoefende mens haalbaar is zonder vermoeidheid. Dit leidt tot een normtijd per werkproces. Er wordt ook steeds persoonlijke herstelbehoefte geïncalculeerd. Best laat men deze ook afhangen van de zwaarte van het werk. Hiervoor kan de EAWS dienen.
Normen
Een doelstelling van de EAWS is om met één methode te voldoen aan de verschillende internationale normen rond manueel hanteren van lasten. De EN1005 richt zich vooral op het ontwerpproces, de ISO 11228 op het evalueren van risico’s. Daarvoor worden gespecialiseerde methodes aangeboden (2de niveau). Om op de werkvloer zelf (1ste niveau) een snelle beoordeling te kunnen maken, werd de EAWS ontwikkeld.
De AAWS (Automotive Analysis Worksheet) is een voorloper, die vooral gebruikt werd door General Motors. De EAWS is een verfijning en uitbreiding, die in meerdere industrieën toegepast wordt (VW, Fiat, WE, Bosch).
Voorbeeld fruitverwerking
Aan de inpaklijn worden de acht appels in een schaaltjes gelegd. De machine zal automatisch een folie rond het schaaltje doen. Tot slot moet aan het einde van de lijn een vrouwelijke collega de ingepakte schaaltjes van de band afnemen en in blauwe fruitbakken plaatsen. Eens de bak vol is, dient deze op een pallet gestapeld te worden van grondniveau tot 10 hoog. Een volle pallet wordt weggereden met een manuele transpallet.
1. Houding: 19 punten
– Globaal. De houdingsscore heeft betrekking op de taken met minder dan 3 kg gewicht. In dit geval is dat het nemen en wegzetten van de schaaltjes. De hoogte van de transportband is redelijk goed zodat de werknemer met een rechte rug kan staan. De voorwaartse buiging is alleszins minder dan 20°. Deze gebeurt wel de hele tijd op dezelfde plaats. Staan met een rechte rug gedurende de hele dag komt overeen met 13 punten.
– Rug. Doordat de inpakster opzij van de transportband staat, komt een gedraaide en zijwaarts gebogen houding van de rug wel voor. De draaiing blijft wel beperkt tot 15° (1pt) en komt 7” per minuut voor (2pt) wanneer ze de schaaltjes achter zich dient te nemen. Het product van intensiteit en duur, is dan 2pt. Dezelfde berekening kan gebruikt worden voor de zijwaartse buiging van de rug (2pt).
– Armen. Het voorwaarts reiken met de armen komt voor tijdens nemen van de schaaltjes. Dit gebeurt op halve armlengte afstand (1pt) en komt vaak voor (2pt). Het product maakt een score van 2pt.
De houdingsscore is 19 punten (13 + 4 + 2).
2. Krachtscore: 0 punten
Wanneer de inpakster de schaaltjes in de fruitbak plaatst, zal ze deze steeds wat aanduwen om voldoende plaats te maken. Het aandrukken gebeurt met een beweging naar het lichaam toe (B+). Bij een bestaande werkpost is de bovengrens 210N. De reële kracht tijdens het aandrukken is minder dan 1/6 van deze maximale kracht (0pt). De krachtscore in dit voorbeeld is 0. Dat klopt vermits men de krachtscore pas in rekening neemt vanaf 30N voor de vingers en 40N voor de armen of het hele lichaam.
3. Manueel hanteren van lasten: 78 punten
– Tillen. Een volle fruitbak weegt 10.6 kg, goed voor 3 punten. De houding tijdens het tillen gaat van sterk gebogen, over neutraal, naar sterk boven hoofdhoogte. Een gemiddelde houdingsscore voor een pallet tot 2m00 hoog is 5 punten. Per dag worden 20 palletten met 40 bakken volgeladen. De frequentie van 800 keer tillen per dag betekent 8 punten. Dat maakt dat de tilscore 64 punten bedraagt (8×8).
– Trekken. Een volle pallet weegt 445 kg, wat overeenkomt met 5 punten wanneer dat gewicht door een vrouw met een transpallet wordt voortgetrokken. Het trekken van de transpallet gebeurt met twee handen. Door het gewicht wordt de rug wel licht voorover gebogen ( 2pt).
De werkomstandigheden tijdens het trekken en duwen van de transpallet zijn goed. Het is een vlakke vloer die goed onderhoud wordt (0pt). Door de transportafstand van 40m richting magazijn, is de rijdende trekkracht bepalend. De totale afstand per dag is 800m (2pt). De trekscore is 14 punten (7 x 2).
De totale score voor het manueel hanteren van lasten is 78 punten (64 + 14).
4. Extra factoren: 0 punten
Er zijn geen extra factoren aanwezig, die het werk nog meer fysiek belastend zouden maken.
5. Bovenste ledematen repetitief: 31 punten
– Kracht, frequentie en grip (4,4 pt)
Het vullen en wegzetten van een bak kan als één cyclus beschouwd worden en duurt 30″. Globaal komen volgende handelingen voor: schaal nemen (8x)- schaal inzetten (8x)- bak nemen (1x) – bak opzetten (1) – lege bak nemen (1) – lege bak plaatsen (1x).
De schaaltjes met acht appels wegen 1,4kg. Dat komt overeen met een kracht tussen 5 en 20N. Het schaaltje kan met de volle hand vastgenomen worden, dus met een krachtgreep (a). Het aantal handelingen met het schaaltje is 32 per minuut, goed voor 5 punten. Deze handelingen maken 80% van de cyclustijd uit, wat de score voor de schaaltjes op 4 punten brengt (FFGp).
De volle bak weegt meer dan 10kg en valt in de categorie van 90-135N. Er is eveneens een krachtgreep (a), 0 punten. Per minuut komen vier handelingen met de bak voor. Dat betekent twee punten. Met een tijdsaandeel van 10% wordt dit herleid tot 0,2 punten.
Tot slot zijn er nog de lege bakken, die minder dan 500g wegen. In combinatie met het beperkt aantal handelingen maakt dat 0 punten.
– Hand, arm, schouderpositie (0 pt)
Het vullen van de bakken met schaaltjes vraagt geen extreme houdingen van de polsen of de ellebogen. Enkel tijdens het wegzetten van de bak boven schouderhoogte komen pols, elleboog en schouders in een slechte houding te staan. Dit tijdsaandeel echter is te beperkt (<10%) om beslissend te zijn.
– Bijkomende factoren (0 pt)
Er zijn geen bijkomende factoren zoals koude, trillingen, schokken, precisie,… aanwezig. Hier dient geen score voor in rekening genomen te worden.
– Herhaling en duur (7pt)
De voorgaande berekeningen gaan uit van een werkneemster die deze taak de hele dag uitvoert. De beschreven cyclus komt 7 uur per dag voor (7pt). De overige tijd dient om de palletten weg te rijden en werk in het magazijn.
Naast de middagpauze worden nog twee pauzes voorzien. Drie pauzes met een cyclustijd van 30″ komt overeen met 0 pt. Deze pauzes zijn voldoende om niet nadelig te werken.
Score bovenste ledematen: (4,2 + 0 + 0) x 7 = 29 punten
Interpretatie
Globale lichaam = houding + kracht + tillen + extra = 19 + 0 + 78 + 0 = 97 punten
Bovenste ledematen : 29 punten
Deze werkpost aan de inpaklijn houdt een heel hoge belasting in voor het globale lichaam. Doorslaggevende factoren zijn het langdurig staan bij de houding en de frequentie van het aantal keer tillen. Aanpassingen zijn noodzakelijk (>50pt). Taakroulatie ligt voor de hand, waarbij gestreefd moet worden naar enerzijds minder ter plaatse staan en minder tillen.
Repetitief werk is ook niet meteen aangewezen voor taakroulatie vermits het risico op overbelasting aan de bovenste ledematen reëel is (25-50pt). De doorslaggevende factor is hier eveneens de werkduur.