Wat doet BAS?
BAS is een checklist voor de beoordeling van werkzaamheden achter een beeldscherm, inclusief schermen van laptops, tablets en smartphones. De beoordeling op individueel niveau gaat over de werkzaamheden gedurende de werkdag, ongeacht of dat op kantoor of een andere locatie (bijvoorbeeld thuis) gebeurt. Het is bedoeld voor de medewerkers die meer dan twee uur per dag achter schermen werken.
Elke medewerker vult de online vragenlijst in voor zijn werksituatie. Het resultaat is een score hoeveel procent van de items in orde zijn. Voor de aspecten die beter kunnen, wordt telkens een advies geformuleerd.
Hoe werkt BAS?
Na het inloggen op de website van TNO krijgt de medewerker toegang tot de online vragenlijst. Deze bestaat uit 43 vragen waarin men het passende antwoord kan aanvinken. Volgende items worden bevraagd:
- Schermtijd op het werk
- Welk soort schermen
- Gebruik tablet: max. 30min
- Gebruik smartphone: max. 30min
- Afwisseling andere taken: min. 2x/dag
- Intensief één onderdeel gebruiken (lezen/typen/muizen)
- Lang ononderbroken zitten: max. 1u
- Beeldschermwerk buiten werkuren
- Beeldscherm recht voor u
- Bovenkant scherm op ooghoogte
- Informatie comfortabel leesbaar op scherm
- Grootte beeldscherm ifv taken
- Voldoende verlichting?
- Lichtbronnen in gezichtsveld?
- Vooral met muis werken
- Muis dichtbij lichaam en arm ondersteund
- Kabels lang genoeg zodat muis vrij bediend kan worden
- Muissnelheid ingesteld
- Structuur oppervlak zodat muis goed reageert
- Stoel ingesteld volgens lichaamsmaten
- Zithoogte aangepast aan beenlengte
- Rugleuning ingesteld: lage rug gesteund en leuning tot schouderbladen
- Armsteunen goed bruikbaar
- Werkblad groot genoeg voor uw werkzaamheden
- Voldoende beenruimte onder bureau
- Hoogte tafel en stoel ingesteld volgens lichaamslengte
- Dikte werkblad (max. 5cm aan voorzijde)
- Bureau instelbaar tot stahoogte
- Kennis hoe tafel tot stahoogte instellen
- Afwisseling tussen zittend en staand werken
- Werkblad vrij van spiegelingen
- Documenthouder beschikbaar (bij veel lezen/overtypen)
- Duidelijke taakomschrijving en afspraken over verwachtingen
- Combinatie moeilijkere en makkelijkere taken
- Regelmatig in hoogte tempo werken
- Regelmatig werk niet afkrijgen
- Volgorde werkzaamheden zelf te bepalen
- Zelf werktempo regelen
- Hulp collega’s kunnen inschakelen bij problemen
- Ondersteuning directe leidinggevende (beschikbaarheid/aanspreekbaarheid)
- Hulp inroepen bij technische problemen
- Gevoel bereikbaar te moeten zijn buiten werktijd
- Meerdere keren per uur signalen krijgen van telefoon, mail, agenda,…
Op het einde krijgt de medewerker een percentage van de items die in orde zijn om gezondheidsklachten te voorkomen. Voor de items die niet in orde zijn, krijgt de medewerker persoonlijke adviezen en verbeterpunten om het risico omlaag te helpen. Daarnaast worden er nog enkele algemene adviezen gegeven die voor iedereen goed zijn om nog even bij stil te staan.
Wat zijn de sterke punten?
– Up to date
Een sterk punt van de methode is dat rekening gehouden wordt met de huidige situatie. Nieuwe gezondheidsrisico’s zoals het gebruik van tablet en smartphones, het langdurig zitten, thuiswerk, psychosociale aspecten,… komen allemaal aan bod in de vragenlijst. Dit levert een actuele checklist op.
– Eenvoudig en snel
De meeste vragen zijn ja/neen vragen, die snel ingevuld kunnen worden. Het taalgebruik is aangepast zodat de vragen voor iedereen begrijpbaar of herkenbaar zijn. De checklist is op die manier eenvoudig en snel in te vullen.
– Bewustmaking
Doordat de checklist op individueel niveau wordt ingevuld, is het ook een moment van opleiding en bewustmaking. Men staat even stil bij elke aspect van schermwerk, wat op zich een evidentie is geworden. De praktische adviezen maken duidelijk dat men vat heeft op zijn eigen werksituatie.
Wat zijn aandachtspunten?
– Schermwerk buiten werktijd
De checklist beoordeelt primair de werkgerelateerde beeldschermtijd. In privétijd komen zitten en het gebruik van beeldschermen ook veel voor. Tijdens privé beeldschermgebruik gelden echter dezelfde risico’s. Het is dus ook na werktijd belangrijk af te wisselen, een goede werkplek te creëren en alert te zijn op signalen van beginnende klachten.
– Beoordeling groep werkposten
De wetgeving in België vraagt een beoordeling op individueel niveau en op het niveau van een groep werkposten of functies. Daar is de BAS checklist niet voor bedoeld. Voor elke vraag zou men het percentage medewerkers kunnen berekenen voor wie het in orde is, maar dat vraagt veel tijd.
– Inloggen website TNO
De BAS checklist is gratis, men dient enkel een account aan te maken op de website. Dit geeft meteen toegang tot alle methodes van TNO om de fysieke belasting op het werk te beoordelen.