De WELL Building Standard is een internationale standaard voor gezonde gebouwen. Er staan specifieke criteria in beschreven op vlak van 10 concepten: lucht, water, voeding, licht, beweging, thermisch comfort, akoestiek, materialen, geest en gemeenschap. Een aantal eisen zijn minimaal om het Well Building Standard certificaat te kunnen behalen. Andere criteria zijn optioneel, waarbij men punten sprokkelt. Deze leiden tot een zilver, goud of platinum label.
Lucht
Een kantoorruimte moet voldoende frisse lucht hebben. Een ventilatiesysteem moet er minstens voor zorgen dat de concentratie CO2 lager dan 900ppm blijft. Onder gezonde lucht worden echter ook maatregelen voor een rookvrije site opgesomd. Binnen zou er nog nergens gerookt mogen worden. Dit geldt ook voor de zone tot 7,5m van alle ingangen en ramen. Frisse lucht betekent ook vrij van microben en schimmels. Kuisen gebeurt met microvezel doeken, die niet moeten uitgewrongen worden…
Water
Naast de kwaliteit van het water, dient het gebruik ervan ook gestimuleerd te worden. Water dient voor iedereen toegankelijk te zijn. Binnen de 30 meter van alle delen met regelmatig bezette vloeroppervlakte dient een dispenser voor water beschikbaar te zijn en minstens één op elke verdieping. Deze kraantjes of fonteintjes worden dagelijks onderhouden. Doelstelling is dat medewerkers steeds voldoende gehydrateerd zijn… Binnen het concept water valt ook het wassen van de handen.
Voeding
Wanneer maaltijden worden aangeboden op het werk, dan dienen de schotels met groenten op het begin van de lijn aangeboden te worden en het fruit aan de kassa. Op de menu worden enkel de gezonde maaltijden vermeld. Een salad bar moet goed zichtbaar en bereikbaar zijn. Alle voedingsproducten vermelden het totaal aantal calorieën, de macro-nutriënten en de hoeveelheid suiker… In de eetruimte zijn er voor meer dan 25% van het bewonersaantal tafels en stoelen voorzien (mindful eating)…
Licht
De WELL Building Standard verwijst voor de verlichtingssterkte naar de internationale normen. Bij ons is de Europese norm EN12464 het best gekend. Wat de helderheid van de taakzone betreft, mag deze maximaal 10x hoger zijn t.o.v. de ruime omgeving (doorgang/trappen) en maximaal 3x t.o.v. de directe omgeving.
Human Centric Lighting wordt gepromoot omwille van de biologische effecten. De lichtsterkte wordt dan uitgedrukt in EML (Equivalent Melanopic Lux). Meer dan 75% van de werkposten dient meer dan 150 EML te hebben, gemeten in het verticale vlak op 1m20 hoogte. De kleurweergave van het licht, color rendering index (CRI) dient meer dan 80 te zijn.
Er worden ook een aantal richtlijnen rond daglicht omschreven. Minimum 30% van de ruimtes dient meer dan 200 Lux te krijgen voor minstens 40% van de werkuren. Optioneel is dat zelfs meer dan 55% van de ruimtes waar meer dan de helft van de werktijd meer dan 300Lux binnen komt. De verhouding van vensters t.o.v. oppervlakte van de ruimte mag niet minder dan 10% bedragen.
Beweging
Gezonde gebouwen doen bewegen. De WELL Building Standard geeft concrete aanbeveling hoe de kantoorontwerp kan bijdragen tot minder zitten en meer bewegen. Het gebruik van trappen dient aangemoedigd door ze zichtbaar en esthetisch te maken. Aangename gangen stimuleren ook beweging. Dat kan door muziek, kunst, planten en een verlichting van min. 215 Lux.
Binnen het concept beweging vallen ook de ergonomische criteria. Een verstelbare stoel, tafel, scherm,… zijn een basisvereiste van een gezonde werkplek. Een zit-statafel en ander actief meubilair leveren extra punten op. De centrale printer, koffiecorner, activiteitsgerelateerde ruimtes,… zorgen ook voor meer beweging.
Bewegen buiten het werk dient gestimuleerd te worden via een mobiliteitsbeleid, 2x per jaar deelname aan een sportevenement, korting voor fitness, enz… Binnen de 800m van het bedrijf dient een park, fitnesszone, zwembad of wandelpad te zijn. Een fietsenstalling bevindt zich binnen de 200m van het hoofdgebouw met beschikbaarheid van douche en lockers.
Thermisch comfort
Voor de thermische prestatie van een ruimte geldt de ISO7730 norm als referentie. De maten voor temperatuurbeleving en comfort zijn daarin PMV, predicted mean vote en PPD, predicted percentage dissatisfied. Doelstelling is dat minder dan 10% van de mensen thermisch onbehagen ervaren. Deze parameters kan men monitoren.
Twee keer per jaar dienen ook temperatuur, vochtigheid en luchtsnelheid gemeten te worden. De relatieve luchtvochtigheid dient zich te bevinden tussen 30 en 60%. Naar comfort toe is een individuele controle van de klimaatparameters een bonus, aldus de WELL Building Standard.
Akoestiek
Voor het akoestisch comfort is achtergrondlawaai een belangrijke parameter. De limiet voor een open kantoor bedraagt 55dB(A) zonder dat er mensen aanwezig zijn. Voor een gesloten kantoor is de grens 45dB(A). Voor de hogere puntenscores dient men maxixmaal 45 en 35dB(A) te halen. De akoestiek bepaalt mee de SPP, speech privacy potential. Voor open kantoren dient deze parameter minstens 70 te bedragen, voor een stilteruimte 75.
De nagalmtijd in open landschapskantoren is minder dan 0,5s, in vergaderzalen minder dan 0,6s. Maakt men gebruik van sound masking (toevoegen van achtergrondlawaai), dan is het geluidsniveau maximaal 45-48dB in een open kantoor en 40-42dB in een gesloten kantoorruimte. De demping van het plafond heeft een NRC (noise reduction coefficient) van minimum 0,7 over een oppervlakte van minimum 75%.
Materialen
Dit concept focust op gezonde materialen. Dat betekent dat asbest, kwik en lood met de nodige aandacht worden behandeld. Procedures rond gevaarlijk afval, recyclage, omgaan met pesticiden,… vallen ook onder dit concept. Ook schoonmaakproducten vormen een aandachtspunt in de WELL Building Standard om de gezondheid te vrijwaren, alsook een aanslag op de handen.
Geest
Toegang tot de natuur is een vereiste voor de mentale gezondheid. Dat kan door een biofiel kantoor met planten, water, licht of een zicht op de natuur. Andere optie zijn natuurlijke materialen, kleuren en beelden. Ook in circulatieruimtes of gemeenschappelijke zitplaatsen kunnen natuurlijk elementen passen.
Eerder reactief is het screenen van de mentale gezondheid door middel van een bevraging of door een klinische screening. Preventief dienen medewerkers opleiding te kunnen volgen rond mentale veerkracht, het versterken van relaties en zelfzorg. Informatie rond depressie, angst en stress of het herkennen van symptomen zijn optionele criteria.
Pauzes of herstel spelen ook een belangrijke rol in preventie. De mogelijkheid tot het nemen van micro- of macropauzes en de ruimtes ervoor zijn specifieke criteria. De gekende topics van rookstopbegeleiding, drugs- en alcoholbeleid zijn ook opgenomen in de WELL standaard. Criteria voor slaap zijn de mogelijkheid en voorziening tot korte slaappauzes of het informeren van shiftwerkers rond slaapgewoontes.
Gemeenschap
Gemeenschap is een breed concept dat de algemene gezondheid van de medewerkers ten goede komt. Gezond kan men promoten door tandarts, oogarts, preventieve screening deels of volledig te vergoeden. Een andere manier is een cultuur van gezondheid creëren door rookstopacties, onderlinge competities organiseren, postercampagnes, griepvaccinaties, enz…
Ouderschapsverlof en familiaal verlof behoren ook tot de criteria binnen de WELL Building Standard. Voor jonge moeders dient er de mogelijkheid te zijn tot borstvoeding of een lactatieruimte. Interessant voor ergonomie is dat de toegankelijkheid van het gebouw en universal design ook binnen dit concept vallen.
Bron:
Website IWBI
WELL Building Standard checklist
Begrippen: ergonomie – ergonoom – ergonomisch – opleidingen – ergonomievereniging – human factors – universal design – design for all – RSI – MSA – Goldilock – Fatigue Failure Theory – WELL standard– fysieke activiteitsparadox