In veel bestaande keukenontwerpen krijgen vooral de opbergfuncties veel aandacht. Door de keuken in de eerste plaats als werkplek te zien, zal dit resulteren in een betere indeling met minder loopafstanden en meer gebruiksvriendelijkheid.
Werkdriehoek
De interactie tussen de afwasbak, het kookvuur en de frigo bepalen afgelegde loopafstand in een keuken. Deze vormen dan ook de werkdriehoek. De som van de lengtes van de zijden van de driehoek bepaalt dan de loopafstand. Voor een kleine en middelgrote keuken kan 7 meter als referentie dienen, voor een grote keuken 8 meter. Een andere richtlijn is dat de afstand tussen kookplaat en afwasbak maximaal 2 meter mag zijn. Deze afstand legt men immers het meeste af. Bij de indeling van de keuken tracht men ook de werkdriehoek zo weinig mogelijk te onderbreken. Vooral de route tussen kookplaat en gootsteen niet.
Keukenindeling
De indeling hoeft niet in een rechte lijn te gebeuren, een L- en U-vormige configuratie zal ook een gunstig effect hebben. Elk van de verschillende inrichtingen heeft zijn voor- en nadelen.
I – vormige keuken
Een rechte keukenopstelling of I-vormige keuken heeft alle elementen van de werkdriehoek op één rechte lijn liggen. De spoelbak bevindt zich dan het best in het midden omdat deze het meest gebruikt wordt. Om genoeg werkruimte te hebben is een lengte van minstens 3 meter aangewezen. Een smalle ruimte zoals in appartementen kan zo dienen als keuken. Door de rechte lijn zijn de loopafstanden wel het langst en doorgaand verkeer hindert elkaar.
Parallelle keukenindeling
Bij een parallelle keukeninrichting is er veel werkruimte. Dit vindt men vooral terug in bijvoorbeeld professionele keukens. De afstand tussen de werkvlakken moet minstens 1m20 bedragen zodat er een vlot doorgaand verkeer is. Terwijl een persoon groenten aan het snijden is, kan een andere persoon makkelijk voorbij wandelen. De kookplaten en afwasbak bevinden zich wel best aan dezelfde kant. Deze configuratie is ook aangewezen wanneer een deur en een raam zich tegenover elkaar bevinden.
L-vormige keuken
De meest voorkomende indeling is de L-vormige keuken. In deze gezinskeuken is er namelijk nog plaats om een tafel te plaatsen zonder dat de werkdriehoek wordt onderbroken. Wel moet men er over waken dat er voldoende loopruimte van 90 cm rondom de tafel blijft om een vlotte doorgang te verzekeren. Hoge kasten worden meestal geplaatst om voldoende opbergruimte te garanderen. Deze zijn wel niet altijd even makkelijk bereikbaar, vooral in de hoekkant.
U-vormige keuken
Kenmerkend voor een U-configuratie zijn de korte loopafstanden. Alles ligt dicht bij elkaar en toch heeft men veel werk- en opbergruimte. Een vlotte passage is verzekerd wanneer ook hier de afstand tussen de twee wanden minstens 1m20 bedraagt. Nadeel aan deze opstelling zijn wel de twee moeilijk bereikbare hoeken.
Keukeneiland
Tegenwoordig is het idee van een keukeneiland terug in trek. Waar de eerste Franfurterkeuken juist het omgekeerde beoogde, zal deze inrichting de keuken- en woonomgeving weer verenigen. Tijdens het koken behoudt men contact met de anderen of de bezoekers. Er is wel veel ruimte nodig om deze configuratie te kunnen toepassen. Voordeel is dat alles makkelijk bereikbaar is. De spoelbak staat best wel centraal.
Droog en nat deel
Door de indeling van de keuken af te stemmen op de activiteiten, kan men onnodig lopen en verplaatsen van spullen voorkomen. Grosso modo zijn er twee hoofdtaken in de keuken: koken en afwassen. Opeenvolgende handelingen bepalen de inrichting van een keuken. Een afwasbak heeft aan de ene zijde een vlak voor de vuile vaat en aan de andere zijde een vlak dat afwatert in de gootsteen en daarnaast een vlak voor de afgedroogde vaat. De vuilbak om de borden in te ledigen staat onder de eerste afwasbak en de ruimte voor de handdoeken onder de tweede. Wanneer er een vaatwasmachine is, is slechts één spoelbak nodig.
Bij het koken worden de groenten gewassen, gesneden, gekookt en opgediend. Dit betekent gootsteen – werkvlak – kookplaat – werkvlak. Onder het eerste werkblad is er plaats voor het stapelen van potten en pannen, dichtbij het kookvlak. Zo heeft men een logische indeling van de keuken. Omdat droge en natte deel twee aparte taken zijn, is de optimale hoogte van het werkblad in een keuken ook verschillend. Vaak wordt echter een compromishoogte gekozen.
* Wonen:
Keuken hoogte – keuken indeling