De fysieke activiteitsparadox stelt dat fysieke activiteit in de vrije tijd positieve gezondheidseffecten heeft, maar dat zwaar fysiek werk als job juist een negatieve impact heeft. Fysiek werk als gratis fitness blijkt dus niet te kloppen. Maar wat zijn nu de redenen van deze physical activity paradox?
1. Te lage intensiteit en te lang
Werken gebeurt vaak aan een lage intensiteit gedurende vele uren zonder al te veel rust. Deze intensiteit is echter te laag en de duur te lang om de cardiovasculaire gezondheid te onderhouden of verhogen. Om de fysieke fitheid te verbeteren dient men aan een hoge intensiteit (60-80% van je maximum) te oefenen en dit voor een kortere periode.
2. Hartslag over 24 uur is verhoogd
Mensen die fysiek zwaar werk doen hebben een verhoogde hartslag over 24 uur. De hartslag stijgt niet alleen tijdens de inspanning, maar blijft ook daarna nog verhoogd. Zwaar werk gedurende een lage periode verhoogt daarbij de hartslag over 24 uur. Dat is een groot verschil met intensief sporten in de vrije tijd.
3. Bloeddruk over 24 uur verhoogd
Fysiek werk met zwaar tillen en statische houdingen verhoogt de bloeddruk over 24 uur. Spiercontracties tijdens het manueel hanteren van lasten en langdurige statische werkhoudingen verhogen de bloeddruk meteen. Een langdurige blootstelling hieraan maakt dat de bloeddruk ook na de werkuren verhoogd blijft.
4. Minder herstel
Fysiek werk gebeurt vaak zonder veel pauzes. Lange periodes van fysieke activiteit zonder voldoende herstel kunnen dan vermoeidheid en uitputting veroorzaken. Dat verhoogt op zijn beurt het risico op hart- en vaataandoeningen. Voorbeelden zijn lange werkweken kloppen of extreme uithoudingstrainingen.
5. Minder regelmogelijkheden
Fysieke jobs gaan vaak gepaard met minder regelmogelijkheden. De controle over taken, snelheid, werkroosters, beschermende kledij, psychosociale stressoren en de omgeving is veelal beperkt. Dit kan bijdragen tot de nadelige effecten van bewegen op het werk. In de vrije tijd kan men wel steeds veilige omstandigheden kiezen.
6. Meer ontsteking
Fysieke activiteit op het werk verhoogt het niveau van ontsteking. Tijdens een inspanning put men immers het lichaam wat uit en daarna herstelt men. Gedurende dit hele proces blijven de kenmerken van ontsteking aanwezig. Fysiek zwaar werk over lange tijd en over meerdere dagen zonder voldoende herstel maakt echter dat de ontsteking aanhoudt. Dit zou dan weer bijdragen tot atherosclerose en andere hart- en vaataandoeningen.
Er is een dus verband met fysiek zwaar werk en de mortaliteit door alle oorzaken. Als er specifiek naar hart- en vaataandoeningen gekeken worden, hebben vooral mannen een verhoogd risico. Intensief en lang bewegen op het werk is niet gezond. Deze fysieke activiteitsparadox suggereert dat er in beweegrichtlijnen een onderscheid moet gemaakt worden tussen fysieke inspanningen op het werk en in de vrije tijd.
Bronnen:
* Coenen P. 2018 Do highly physically active workers die early? A systematic review with meta-analysis of data from 193 696 participants. Br J Sports Med 2018, 52:1320-1 [Link]
* Holterman A. 2018 The physical activity paradox: six reasons why occupational physical activity (OPA) does not confer the cardiovascular health benefits that leisure time physical activity does. Br J Sports Med 2018, 52: 149-150 [Link]
Begrippen: ergonomie – ergonoom – ergonomisch – opleidingen – ergonomievereniging – human factors – universal design – design for all – RSI – MSA – Goldilock – Fatigue Failure Theory – WELL standard– fysieke activiteitsparadox