Een ergonoom draagt bij tot het ontwerpen en evalueren van taken, jobs, producten en ruimtes zodat ze tegemoet komen aan de mogelijkheden en beperkingen van mensen. In deze definitie van de internationale ergonomievereniging (IEA) staat het mensgericht (her)ontwerpen centraal. In de context van de Belgische wetgeving houdt een ergonoom zich ook bezig met de risicoanalyse ergonomie.
Iedereen ergonoom
De titel van ergonoom is niet beschermd zodat iedereen vrij is zich zo te noemen. Bij een correct gebruik wordt de titel echter voorbehouden voor mensen die een aanvullende opleiding ergonomie hebben genoten en de functie ook effectief uitoefenen. Er zijn namelijk heel wat mensen die zich in de praktijk bezig houden met ergonomie. Typische actoren zijn preventiemedewerkers, ontwerpers, verpleegkundigen, ingenieurs, ergo- en kinesitherapeuten, enz… Van daaruit kan men doorgroeien tot ergonoom.
Preventieadviseur ergonomie
In België bestaat de titel preventieadviseur ergonomie voor ergonomiespecialisten die in externe preventiedienst werken. Alle bedrijven zijn aangesloten bij zo’n preventiedienst. Daar kunnen ze immers terecht voor de specialisten die ze zelf niet in huis hebben. De ergonoom of preventieadviseur ergonomie is daar één van naast de specialisten veiligheid, arbeidshygiëne, psychosociale aspecten, enz… Voor de titel van preventieadviseur ergonomie gelden er eigenlijk wel strikte voorwaarden. Toch wordt in praktijk wordt de term ook als functietitel gehanteerd zonder aan alle criteria te voldoen. Deze zijn:
- opleiding op universitair niveau
- multidisciplinaire basisvorming (120u)
- specialisatie ergonomie (280u)
- drie jaar ervaring
Europees ergonoom
Een beschermde titel is Europees Ergonoom (Eur Erg). Dit is een kwaliteitslabel waarvoor men opleiding, ervaring en continue ontwikkeling moet kunnen aantonen. De criteria hiervoor zijn vastgelegd op Europees niveau en gelden voor alle landen. Nationale commissies dragen de dossiers voor aan een Europese erkenningscommissie (CREE), die dan beslist. De titel van Eur Erg is wel betalend en geldig voor een periode van vijf jaar. In Vlaanderen leeft deze titel echter niet.
Begrippen: ergonomie – ergonoom – ergonomisch – opleidingen – ergonomievereniging – human factors – universal design – design for all – RSI – MSA – Goldilock – Fatigue Failure Theory – WELL standard – fysieke activiteitsparadox