Een goed bed ondersteunt de rug in zijn natuurlijke houding tijdens het slapen. Een slaapsysteem met zones (matras of lattenbodem) maakt dit mogelijk. De zones kan men dan aanpassen aan de lichaamsbouw van de individuele slaper. Man en vrouw hebben dus ook elk hun eigen slaaphelft. Bovendien verbetert ook de slaapkwaliteit: men ligt minder wakker in bed en is ’s morgens beter uitgeslapen. De combinatie bedbodem, matras en hoofdkussen bepaalt een goed bed.
Bed met zones
Een ergonomisch bed heeft een zachte zone aan de schouders en een stevige zone aan het bekken en lage rug. In zijlig kunnen op die manier de schouders voldoende inzakken. Het gewicht aan het bekken wordt dan weer door de stevige zone goed ondersteund. Hoe breder de schouders zijn ten opzichte van de taille, hoe zachter de schouderzone mag zijn.
De zones zitten ofwel in de matras ofwel in de lattenbodem. Een verenmatras met individuele pocketveren heeft dan zachtere veren aan de schouders en hardere veren aan het bekken. Bij een lattenbodem kan men de hoogte of hardheid van de latten apart instellen. Dit laat een individuele afstelling van het bed toe. Man en vrouw hebben dan elk hun eigen lattenbodem. In een matras op maat kan men de hardheid van de veren ook individueel samenstellen. Voor rugslapers of vrouwen met een zandloperfiguur is een extra zone aan de taille ook interessant.
De verschillende zones in een slaapsysteem hebben wel degelijk een positieve invloed op de positie van de rug. Dit geldt voornamelijk voor de geïndividualiseerde slaapsystemen. In zijlig benaderde het ergonoimsch bed veel meer een rechte lijn vergeleken met het hangmatsysteem. Een ergonomisch hoofdkussen verlengt deze goede houding naar de nek toe.
Hard of zacht slapen
In het verleden ging de aandacht veelal naar de verschillende hardheden van een matras: “zacht”, “medium” en “hard”. Vandaag kiest men de hardheid van de matras in functie van het lichaamsgewicht. Bij een verenmatras met zones kan men vaak kiezen tussen meerdere hardheden. Hoe zwaarder men is, hoe steviger de veren globaal mogen zijn. Te zachte veren zouden snel verslijten of een hangmateffect creëren. Een lattenbodem wordt veelal gecombineerd met een latexmatras. Ook deze bestaat in verschillende hardheden en kiest men in functie van zijn gewicht. Een te zachte matras zal snel verslijten en gaan doorliggen.
Naar slaapkwaliteit toe is er geen verschil tussen een verenmatras of een latex matras uit schuim. Het ervaren comfort is dan een beter criterium. Bij een verenmatras zal de laag bovenop de veren verschillen. De matras kan afgewerkt zijn met een toplaag uit koudschuim, latex of geheugenschuim. Deze laag bepaalt vooral het comfort, de veren zelf bieden de ondersteuning. Bij latex is er een onderscheid tussen natuurlatex en synthetische latex. Deze laatste voelt steviger aan. Men kiest dus best wat men zelf het meest comfortabel vindt. De ondersteuning komt immers vanuit de lattenbodem.
Een goed bed geeft een betere slaapkwaliteit
De slaapkwaliteit werd objectief gemeten door polysomnografie (met elektrodes) en subjectief bevraagd. Mensen slapen beter op een gepersonaliseerd systeem ten opzichte van de hangmatbed. Toch is er een verschil tussen de slaaphoudingen. Mensen die vooral in zijlig slapen hebben een betere slaapkwaliteit en een beter herstel. Ze zijn ’s morgens meer wakker. Voor mensen die de meeste tijd op hun rug slapen was er geen verschil tussen beide onderzochte bedden.
Bij de mensen die de meeste tijd in zijlig slapen was ook de slaaparchitectuur beter bij het bed op maat vergeleken met het hangmatbed. Ze liggen minder lang wakker in bed en hebben meer REM slaap. Dat is de fase dat mensen dromen en data opslaan in het langetermijngeheugen. Ze worden vaker wakker, maar korter, zodat men het zich niet kan herinneren. Op het einde van de nacht hebben ze een minder diepe slaap, waardoor ze meer uitgerust opstaan.
Verschillende slaaphoudingen
In ruglig heeft het gepersonaliseerde bed geen voordeel. De instelling van de zones wordt immers gebaseerd op zijlig omdat deze houding doorheen de nacht het meeste voorkomt. De ondersteuning van de rug is dan echter niet optimaal voor het slapen in ruglig. Toch behoort het regelmatig van houding veranderen doorheen de nacht tot een gezond slaapgedrag. Een goed bed biedt in deze wisselende omstandigheden steeds een goede ondersteuning. Daarom zou het interessant zijn moest het bed zelf kunnen detecteren in welke houding de slaper ligt en op basis daarvan de instellingen van de comfortzones aanpassen.
Lees ook:
- Een goed bed kopen
- Wat is een goede matras?
- Een ondersteunende bedbodem
- Hard of zacht slapen?
- Een ergonomisch hoofdkussen
- Ergonomisch slapen
- Afmetingen bed